Troska o wiarę i prawdę

Po jednej z przypowieści Jezus zakończył opowiadanie pytaniem: Czy jednak Syn Człowieczy znajdzie wiarę na ziemi, gdy przyjdzie? (Łk 18,8).

Jako Nauczyciel przemawiający z mocą i działający wielkie znaki wśród ludu, Jezus był otoczony rzeszą towarzyszy wrażliwych na sprawy duchowe. Jego najbliżsi uczniowie zdawali się być najwierniejszymi, choć stale uczyli się zawierzenia Mistrzowi. Ich myśli o Synu Człowieczym dojrzewały stopniowo. Przyzwyczajeni np. do pracy i zabiegania o chleb powszedni wykazywali ludzką troskę, jak nakarmić rzeszę słuchających Jezusa. On rozwiewał ich lęki i obawy, wskazując na znaki Opatrzności Bożej spływające na lud dzięki wierze i miłości. Jednocześnie Jezus oczyszczał ich wyobrażenie o Mesjaszu, jakie mieli zakodowane przez wychowanie w duchu tradycji przodków. Wskazywał też na potrzebę modlitwy jako osobistego spotkania i budowania relacji z Bogiem-Ojcem, bliskim człowiekowi.

Pod wpływem charyzmy Jezusa uczniowie codziennie uczyli się czegoś nowego, wzrastając w Jego nauce i wierze. Doświadczali też błogosławieństwa spoczywającego na ich Nauczycielu, przez którego ręce Bóg dokonywał wielkich dzieł. Z punktu widzenia pedagogicznego Jezus słusznie powiedział więc do uczniów: Jednakże mówię wam prawdę: Pożyteczne jest dla was moje odejście (J 16,7). Odejście sprzyja bowiem rozwojowi. Pobudza do zaradności i kreatywności. W mowie o odejściu Jezus jednak zapewnił o swojej miłości do uczniów: Nie zostawię was sierotami: Przyjdę do was (J 14,18). Uzasadnił też konieczność takiej kolei rzeczy: Bo jeżeli nie odejdę, Pocieszyciel nie przyjdzie do was. A jeżeli odejdę, poślę Go do was (J 16,8). Sposób przekazania nauki, odebrany w sposób dosłowny wskazywałby, że mowa o oddzielnym bóstwie, które pociesza. Tymczasem Pocieszyciel to sam Chrystus, tyle że Zmartwychwstały, a więc w obliczu duchowym − całkowicie transcendentnym.

Kiedy więc Jezus zapytał: Czy jednak Syn Człowieczy znajdzie wiarę na ziemi, gdy przyjdzie? i nie padła odpowiedź, mógł wskazać na swą troskę o rozwój wiary apostołów. Nie sądzę zatem, by Jezus obawiał się totalnej bezbożności czy globalnego ateizmu po swojej śmierci. W moim odczuciu, przez swe pytanie Jezus zachęcał uczniów do duchowego wzrostu, poddając myśl do refleksji: Jaka będzie wasza wiara, gdy przyjdę Zmartwychwstały? Czy będzie to wiara głęboka i rozumna? Czy rozpoznacie Mnie w duchu, miłości i prawdzie, gdy będę w ciele chwały? Jezus wiedział bowiem, że jako Zmartwychwstały objawi się już jako Duch Chwały (por. J 16,14), w jedności z Miłującym Aktem Działającym.

I tak się rzeczywiście stało. Kiedy po swojej fizycznej śmierci Chrystus Zmartwychwstały wstąpił do Ojca, rozpoczął etap działania w pełnej transcendencji. Można zatem powiedzieć, że wiara w Zmartwychwstałego Chrystusa jest szczytem wiary rozumnej. Taka bowiem wiara pozwala Go rozpoznać w duchu i prawdzie przez skutki działania Bożego − „oczami” serca i duszy. Pełne miłości oddanie na wzór Chrystusa jest najdoskonalszym urzeczywistnieniem i potwierdzeniem życia wiarą rozumną.

Jezus, pytając: Czy jednak Syn Człowieczy znajdzie wiarę na ziemi, gdy przyjdzie? pragnął, aby Jego uczniowie wzrastali nie tylko w wierze, ale i w prawdzie. Za życia nie mógł im wszystkiego objawić, pozostawiając przestrzeń dla ich osobistego zaangażowania, poszukiwania i rozwoju. Dojrzewanie osoby to otwarcie na pełne objawienie Boga w sercu. Jezus, pełen troski powiedział więc: Jeszcze wiele mam wam do powiedzenia, ale teraz [jeszcze] znieść nie możecie (J 16,12). Obiecał też, że otwartość serca na Boga będzie skutkowała przybliżaniem się do prawdy. Wyjaśnił to obrazem teologicznym (por. J 16,25), który oznacza duchowe nauczanie Jego samego, jako Chrystusa Zmartwychwstałego: Gdy zaś przyjdzie On, Duch Prawdy, doprowadzi was do całej prawdy (J 16,13; por. J 16,16).