Do końca XVIII wieku było 71 męskich
zakonów, a w samym XIX w. powstało ich 91. Wśród zgromadzeń żeńskich między
rokiem 1850 a 1918 powstało ok. 50 nowych (głównie czynnych). Wcześniej były to
przede wszystkim klasztory mnisze, kontemplacyjne − nastawione na rozwój
ascetyczno-intelektualny.
W czasach zaborów (1795−1918) kapucyn
Honorat Koźmiński założył 26 zgromadzeń: 22 żeńskie bezhabitowe oraz 4 męskie.
Benedyktyni
Bolesław Śmiały (zwany Szczodrym) chcąc
wzmocnić organizację diecezjalną, tworzył w pobliżu każdej katedry opactwo
benedyktyńskie. Tak powstało opactwo w Tyńcu pod Krakowem (klasztor założył w
połowie XI wieku mnich Artur, który został równocześnie arcybiskupem Polski),
Mogilno pod Gnieznem czy Lubin pod Poznaniem.
Jezuici
Towarzystwo Jezusowe (jezuici), zostało
założone przez Hiszpana – św. Ignacego Loyolę w 1534 r. w Paryżu. Do Polski
jezuici przybyli w 1564 r. W Braniewie założono kolegium – zalążek pierwszego w
Polsce seminarium duchownego. Potem seminaria były obecne i w Kaliszu, Wilnie,
Poznaniu oraz Pułtusku.
W okresie międzywojennym (1918−1939) jezuici
prowadzili najlepiej wyposażoną szkołę średnią w Chyrowie (darmową). W tym
czasie było już 84 zgromadzeń żeńskich (z przewagą czynnych).
Jezuici
prowadzili misje wewnętrzne i zewnętrzne, m.in. w walce z protestantyzmem (na
polu szkolnictwa). Zrezygnowali ze wspólnej liturgii, chóru zakonnego, by cały
czas poświęcić służbie czynnej. Prowadzona działalność jezuitów obejmowała m.in.:
misje ludowe, głoszenie kazań, polemikę,
piśmiennictwo teologiczne i religijne. Długie przygotowanie do misji skutkowało
sukcesami apostolskimi.
W 1579 r. powstał ich własny Uniwersytet
w Wilnie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz