Teologia moralna szczegółowa - cz.3.

1. Grzechy przeciw wierze w świetle teologii moralnej Kościoła katolickiego:

1. Niewiara (ateizm)

Pogląd zaprzeczający istnieniu Boga.

Ateizm nie zawsze jest zawiniony (nie zawsze wynika ze złej woli). Sobór Watykański II nie potępia ateizmu, ale nad nim boleje. Nie wyklucza nawet możliwości zbawienia tych, którzy bez własnej winy nie doszli do poznania Boga, a w życiu kierują się zasadami moralnymi wpisanymi w ich sumieniu.

Niewiara to nie to samo, co brak wiary. Niewiara, to odrzucenie Boga, po Jego poznaniu. Według teologii moralnej Kościoła katolickiego to jeden z najcięższych grzechów. Cięższy jest tylko grzech nienawiści skierowany wprost i bezpośrednio do Boga.

2. Agnostycyzm

To przekonanie i teoria głosząca, że niczego nie można poznać. Odrzucenie poznawalności bytów niematerialnych. Rozumowe poznanie Boga jest więc niemożliwe (nawet z rzeczy stworzonych). Agnostyk nie wyklucza jednak irracjonalnej „wiary” (religia wyłącznie sprawą wyobrażeń i uczuć).

3. Odstępstwo

To apostazja. Postawa chrześcijanina, który całkowicie porzuca wiarę, choć ją poznał i przez jakiś czas wyznawał. Stał się ateistą lub przystąpił do niechrześcijańskiej religii (judaizm, mahometanizm). Według teologii moralnej Kościoła katolickiego to bardzo poważne wykroczenie moralne i grzech.

4. Herezja

Uporczywe odrzucanie pewnych prawd wiary objawionych przez Boga i podawanych do wierzenia przez Kościół. To błąd rozmyślny i świadomie podtrzymywany. Heretyk nie liczy się z autorytetem nauczycielskim Kościoła. Według teologii moralnej Kościoła katolickiego to grzech w całym rodzaju ciężki.

5. Schizma

Odszczepieństwo od wspólnoty życia chrześcijańskiego wraz z uchylaniem się od posłuszeństwa wobec Stolicy Apostolskiej. Jeśli schizma jest świadoma i dobrowolna to jest to grzech ciężki.

6. Wątpliwość

Pozytywne wątpienie o prawdzie objawionej. Trudności poznawcze nie są z tym równoznaczne. Dobrowolne wątpienie w wierze jest bliskie apostazji i herezji. Według teologii moralnej Kościoła katolickiego jest to zawsze grzech ciężki.

Grzechy przeciw nadziei w świetle teologii moralnej Kościoła katolickiego:

1. Desperacja (rozpacz)

Wykluczenie możliwości zbawienia i brak korzystania ze środków prowadzących duszę do chwały wiecznej (grzech ciężki).

2. Presumpcja

Praesumptio (zbytnia ufność) zuchwałe przekonanie o pewnym zbawieniu + równoczesne wykluczenie osobistego udziału i brak pełnienia woli Bożej.

Rodzaje presumpcji:

- pelagiańska (zarozumiała przekonanie o własnej cnotliwości),

- typu luterańskiego (brak współpracy z łaską, wszystko zależy od Boga),

- bluźniercze grzeszenie („Bóg i tak musi grzechy odpuścić”),

Każda presumpcja to grzech ciężki.

3. Acedia (nuda egzystencjalna)

Niechęć duszy względem dobra wymagającego jakiegoś wysiłku. Wyrzeczenie się dobra ostatecznego, życia sakramentalnego, przeciwdziałanie łasce Bożej, brak odwagi do dobra, małoduszność, ucieczka w rozkosze, by zagłuszyć wyrzuty sumienia. Grzech ciężki.

Skutek lenistwa duchowego – grzech przeciw własnemu człowieczeństwu i wada główna.

Grzechy przeciw miłości:

1. Nienawiść Boga

Nienawiść dlatego tylko, że Bóg jest Bogiem (np. bezpośrednia, w idolatrii, skierowana na Jezusa lub Jego uczniów). Najgorzej, gdy ktoś pozna Boga i Go znienawidzi przez błąd w poznaniu i nie dopuszczanie korekty.

2. Brak należnej miłości Boga.