Motywy biblijne w muzyce barokowej
Jana Sebastiana Bacha
BAROK w muzyce trwa od ok. 1600 do ok. 1750 r.
Do historiografii muzycznej pojęcie „barok” wprowadził
niemiecki muzykolog Curt Sachs (1881−1959) w dziele Barockmusik - Muzyka okresu baroku (Lipsk, 1919). Przedtem nie
posługiwano się tym terminem. Okres muzyki baroku nazywano epoką generałbasu
(basu generalnego − basso continuo – był
to bas ciągły, najniższy głos kompozycji, stanowiący jego podstawę; obok
melodii towarzyszyły mu cyfry, stąd nazwa bas cyfrowany, uściślający następstwo
funkcji harmonicznych)[1].
Muzyka baroku wykazuje ścisły związek z innymi
sztukami tego okresu. Wyraźnie współdziała ze słowem, malarstwem i
architekturą.
W baroku w muzyce dokonał się ogromny przełom.
Rozkwitła muzyka świecka (instrumentalna, zwłaszcza smyczkowa i organowa, a
także opera oraz muzyka sakralna (oratorium, kantata, magnificat, pasja).
Korzystano chętnie z różnorodnych środków wyrazu i posługiwano się bogatą
stylistyką. Wynaleziono takie formy muzyczne, jak sonata, koncert i uwertura.
Trzema największymi kompozytorami baroku byli: Jan Sebastian Bach, Georg
Friedrich Haendel i Antonio Vivaldi.
Gdyby muzyka mogła mieć jednego ojca, byłby nim z
pewnością Jan Sebastian Bach. Napisał
on ponad 1000 utworów powszechnie uważanych za dzieła doskonałe (prawdziwe
perły muzyki).
Jego muzyka religijna miała za
zadanie oddać chwałę Bogu i służyć ludziom. Ludziom dlatego, by dostarczyć im nie tyle zmysłowej
czy intelektualnej przyjemności, ale przede wszystkim, by wzmocnić wiarę i pomóc w modlitwie, przybliżyć do Boga. Muzyka
religijna Bacha była jego odpowiedzią na Słowo Boże; stanowiła formę dialogu z
Bogiem.
Poprzez swoje dzieła J.S.Bach dokonał syntezy muzyki
baroku, doprowadzając do doskonałości wszystkie ówczesne gatunki muzyczne (nie
komponował tylko oper).
Był mistrzem polifonii, zwłaszcza
architektonicznej fugi – wielogłosowej formy muzycznej w całości opartej
na kontrapunkcie[2]
i poddanej niezwykle ścisłym regułom, a przez to stanowiącej wyrozumowany,
starannie skonstruowany i „uczony” gatunek w muzyce.
[1] Założeniem tej techniki
jest współdziałanie melodii z określonymi akordami. Melodii zapisanej w basie
towarzyszył system oznaczeń cyfrowych. Dawał on wykonawcy swobodę w doborze
towarzyszenia (ograniczoną jednak koniecznością następstw harmonicznych
wyznaczonych przez cyfry). Utwory solowe z towarzyszeniem basso continuo nosiły nazwę monodii akompaniowanej.
[2] Technika kompozytorska
polegająca na prowadzeniu kilku niezależnych linii melodycznych zgodnie z
określonymi zasadami harmonicznymi i rytmicznymi.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz