Nomenklatura
zapożyczona z muzyki, a odnosząca się do koloru, początkowo występowała w
kulturze weneckiej, w tekstach krytyków i historiografów malarstwa końca XVI
wieku. Porównywano głównie czynność harmonicznego łączenia dźwięków
u muzyków z zestawianiem barw przez malarzy.
Odkąd narodziło się zjawisko tzw. correspondance des arts, pojawiło się
wiele aspektów przenikania słownictwa muzycznego do malarstwa (i na odwrót).
Dzieje się tak dlatego, że język ma z natury rzeczy skłonność do posługiwania
się metaforą, stosowania porównań, szukania analogii, skojarzeń, ponadto
szereguje i dokonuje uogólnień.
Oto przykładowe
sformułowania plastyczno-muzyczne w odniesieniu do muzyki:
-
kolorystyka
brzmienia,
-
barwa dźwięku
(chromofonia),
-
barwa głosu
(instrumentu),
-
tęcza alikwotów,
-
linearność
prowadzenia melodii,
-
plamy brzmieniowe
instrumentów,
-
jasne i ciemne
dźwięki,
-
rysunek linii
melodycznej,
-
kreska wokalna
(instrumentalna),
-
plastyczność i
modelowanie linii melodycznej,
-
malowanie frazy
muzycznej,
-
szkic
interpretacji muzycznej,
-
paleta emocji
wykonania symfonicznego,
-
kontrasty barwne
w utworze muzycznym,
-
portret muzyczny.
Oto przykładowe
sformułowania muzyczno-plastyczne w odniesieniu do malarstwa:
-
akcent barwny,
-
gama (skala) barw,
-
dominanta w
obrazie,
-
rytm kreski,
-
dynamika kolorów,
-
harmonia
kompozycji obrazu, formy,
-
harmoniczny
zestaw barw,
-
tonacja dzieła
plastycznego,
-
muzyka obrazu,
-
arabeska rysunku,
-
akord barwny,
-
konsonans
kolorystyczny,
-
dysonans barw,
-
modulacja barw,
-
gra światła i
barw.
Przy łączeniu plastyki z muzyką nasuwa się szereg cech
analogicznych i równoległych, wyznaczających porównywalne „ścieżki
twórcze”. Oto przykładowe paralele słowne odnoszące się do dzieła plastycznego
i muzycznego:
-
harmonia barw –
harmonia dźwięków
-
faktura obrazu –
faktura homofoniczna (polifoniczna) dzieła muzycznego
-
konstrukcja
przestrzenna – konstrukcja utworu muzycznego (kompozycja)
-
układ,
zakomponowanie obrazu – układ rytmiczny kompozycji muzycznej
-
temperatura
obrazu – temperatura koncertu
-
dialog elementów
kompozycji obrazu – dialog muzyczny instrumentów (głosów)
-
liryzm dzieła
sztuki – liryzm i śpiewność fraz muzycznych
-
wirtuozeria
techniki malarskiej – wirtuozeria prowadzenia linii melodycznej
-
wyraz artystyczny
obrazu – wyraz artystyczny wykonania muzycznego
-
nastrój obrazu –
nastrój dzieła muzycznego
-
forma klasyczna
obrazu – forma klasyczna utworu muzycznego
-
miękka kreska –
miękka fraza muzyczna
-
dopełniający
kolor – dopełniający głos (kontrapunkt)
-
ciepły kolor –
ciepłe brzmienie głosu (instrumentu)
-
amplituda
kolorystyczna – amplituda (skala) głosu
-
skala struktur
walorowych – skala utworu muzycznego
-
mocny, intensywny
kolor – mocne brzmienie (forte)
-
ostry kolor –
ostry dźwięk (sforzato)
-
cisza obrazu –
cisza w muzyce (pauza)
-
kontrast barw – kontrast
dynamiczny
-
tempo rysowania –
tempo wykonania utworu (agogika)
-
pastelowa
technika – pastelowa dynamika dzieła muzycznego
We współczesnym języku edukacyjnym przenikanie
słownictwa różnych dziedzin artystycznych jest zjawiskiem naturalnym. Oto
przykładowa, subiektywna konfrontacja w odniesieniu do czynności
związanych z pracą nad obrazem i utworem muzycznym:
|
OBRAZ
|
UTWÓR MUZYCZNY
|
|
1. Studium martwej natury
2. Wykonanie rysunku
3. Szkicowanie
4. Stworzenie układu kompozycji
5. Wybór narzędzi
6. Dobór kolorów
7. Malowanie pociągłą kreską
8. Zastosowanie puentylizmu
9. Wybór techniki malarskiej
10. Oddanie waloru kolorów
11. Stosowanie laserunku
12. Użycie środków plastycznych
13. Dokonanie korekty szczegółów
14. Podpisanie obrazu
|
1. Analiza formalna dzieła muz.
2. Poznanie linii melodycznej
3. Czytanie à
vista
4. Odczytanie notacji utworu
5. Dokonanie orkiestracji
6. Ćwiczenie techniczne (np. gam)
7. Realizowanie artykulacji legato
8. Gra staccato
9. Użycie środków wyrazowych
10. Zastosowanie skali dynamiki
11. Filowanie linii melodycznej
12. Interpretowanie utworu
13. Doskonalenie niuansów impostacji
14. Twórcze wykonanie utworu
|
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz