Interpretacja

Interpretować znaczy wyjaśniać w sposób obiektywny. Nie da się jednak uniknąć w interpretacji elementu subiektywnego. Wynika to między innymi z zakorzenionego w człowieku indywidualnego spojrzenia na rzeczywistość, nacechowanego różnymi aspektami przeżyciowymi.

Nawet najgenialniejszy kompozytor dzieła nie jest w stanie zapisać w pełni swej myśli muzycznej za pomocą kodu nut i oznaczeń między nimi. Zawsze będzie to tylko uproszczenie jego przeżycia i myśli, ujętych w umowną formę złożoną z przyjętych symboli. Z jednej strony jest to coś w rodzaju gorsetu i ograniczenia, bowiem próbuje się nadać temu co nieuchwytne − oblicze materialne. Z drugiej zaś strony właśnie ów ograniczony zapis myśli kompozytora może zainspirować i zachęcać do bycia współtwórcą dzieła. Odtwórca klasycznej kompozycji ma w pierwszym rzędzie zbliżyć się w swej interpretacji do myśli i koncepcji twórcy dzieła. Warsztat techniczny jest więc konieczny, by trudności manualne nie były przeszkodą na drodze do prezentacji i wyjaśniania owej myśli muzycznej. Takie działanie służebno-wyjaśniające wykonawcy-interpretatora jest dopełnieniem dzieła. Jednak samo odczytanie zapisu nutowego, choćby najlepiej wykonanego technicznie, pozostanie zwykłym zbiorem matematycznie ułożonych dźwięków, jeśli odtwórca nie podda się procesowi twórczego uczestniczenia w kształtowaniu dzieła poprzez swą interpretację i zaangażowanie.

To naprawdę wspaniałe móc interpretować kompozycję muzyczną! U wykonawcy zależy to od trzech czynników. Po pierwsze od jego techniki (warsztatu, przygotowania manualnego). Po drugie od zrozumienia przez niego istoty dzieła (kontekstu, formy, epoki, które wskazują na to jaki zastosować styl, jak zbudować nastrój i dramaturgię dzieła). Po trzecie interpretacja zależy od przeżycia wykonawcy (jego wrażliwości, emocjonalności, muzykalności).

W ten sposób twórcza kreacja dzieła może stać się żywą i piękną formą muzyczną. Znamienną rzeczą jest fakt, że palet interpretacji może być tyle, ilu jest wykonawców. Ale także i u jednego wykonawcy są możliwe różne interpretacje tego samego dzieła.

Ważnym elementem twórczym jest pokazywanie czegoś nowego, świeżego, co pomaga zrozumieć dzieło kompozytora, odkrywając jego głębsze pokłady prawdy i piękna. Problem: jak to zrobić? nie tkwi jedynie w zdolnościach manualnych, lecz przede wszystkim w mózgu i sercu. Zależy od osobowości i stopnia wrażliwości.   

Podobnie jest z tekstami Pisma Świętego. Natchnieni Autorzy (hagiografowie) bazowali na swoich przeżyciach i doświadczeniu Boga, które spróbowali ubrać w słowa i symbole. Stąd zapis biblijny czytamy, ale Prawdę należy dopiero odczytać. Doświadczenie duchowe, ze względu na fakt, że jest subiektywne i do końca niemożliwe do przekazania – nie jest łatwo zweryfikować. Jednak weryfikacja jest konieczna w drodze do Prawdy. Interpretacja myśli biblijnych, jako różnych doświadczeń Boga, wymaga ciągłego pogłębiania, kontemplacji i stałego poszukiwania Prawdy.

Pozdrawiam, Marta.